Σάββατο 4 Ιουνίου 2016

ΟΣΑ ΔΕΝ ΞΕΡΑΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΤΑΤΑΡΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΘΡΥΛΙΚΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ!

Μονή Τατάρνας
Η είσοδος της Μονής Τατάρνας

Το μοναστήρι της Τατάρνας (ή Τετάρνας) είναι από τα πιο ιστορικά μοναστήρια της Στερεάς Ελλάδας. Βρίσκεται στο νομό Ευρυτανίας δυτικά από το χωριό Τριπόταμος και πλησίον της παλιάς ιστορικής μονοκάμαρης γέφυρας με την ίδια ονομασία (γέφυρα Τατάρνας) στον ποταμό Αχελώο. Το παλιό ιστορικό μοναστήρι δεν υπάρχει πια, όπως και η παλιά γέφυρα. Κατέρρευσε (το 1963) μετά από τους σεισμούς, που επακολούθησαν την κατασκευή του φράγματος των Κρεμαστών και την δημιουργία της (λίμνης των Κρεμαστών)


Το μοναστήρι ιδρύθηκε το 1111 και κατά τον 13ο αιώνα αναδείχθηκε με τη βοήθεια της Αγίας Θεοδώρας της Άρτας Για πρώτη φορά συναντάμε το όνομα Τατάρνα το 1556 στο ιδρυτικό του μοναστηριού από τον ιδρυτή του μοναχό Δαβίδ. Τον ίδιο χρόνο, ο Πατριάρχης Διονύσιος Β΄ με σιγίλλιο του ανακηρύσσει τη Μονή Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Ο Καισάριος Δαπόντες (1713-1784) αναφέρει το μοναστήρι σ' ένα στιχούργημά του.



Ακούω κατά τ' ΄Αγραφα εις την του Φαναρίου
επισκοπήν, αντάμα δε και του Νεοχωρίου,
Τατάρνα μοναστήριον είναι της Παναγίας
παρόμοιον ως τα λοιπά εις τας θαυματουργίας...



Το προαύλιο της Μονής Τατάρνας

Το μοναστήρι κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση και υπέστη πολλές καταστροφές. Το 1823 κάηκε από τον Χουρσίτ Πασά. Παραταύτα το μοναστήρι επανακτίστηκε στα χρόνια του Όθωνα το 1841 με σχέδια του βαυαρού μηχανικού Knocht. Μετά τους σεισμούς του 1963 και την καταστροφή της παλαιάς μονής,


ανοικοδομήθηκε το 1969 το νέο μοναστήρι.

Το μοναστήρι είναι αφιερωμένο στο γενέθλιο της Θεοτόκου και εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με παλιό κώδικα αναφέρεται: «Ετελειώθη ο πάνσεπτος και περίφημος ναός... του όντος εις τας όχθας του Αχελώου ποταμού, της επονομαζομένης Τετάρνης (έτ ξπη΄=1580) του μηνός Σεπτεμβρίου κθ΄, αρχιερατεύοντος Λιτζάς και Αγράφων κυρίου Γερμανού, ηγουμενεύοντος (του εκ) των αδελφών της μονής κυρίου Γαβριήλου...»
Στο μουσείο του μοναστηριού διασώζονται πολλά κειμήλια, όπως άμφια, ευαγγέλια, εικόνες και μεταξύ αυτών το καντήλι που πρόσφερε ο Κατσαντώνης (ηρωικός κλέφτης των Αγράφων και του Βάλτου), σε εκπλήρωση τάματος, όπως αναφέρεται και το δίστιχο.
Χίλια φλουριά ' χω στο Προυσσό και χίλια στ' Βαρετάδα και στης Τατάρνας τη Μονή ένα χρυσό καντήλι.

Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΤΑΤΑΡΝΑΣ

η γέφυρα της Τατάρνας  σήμερα

Η Γέφυρα Τατάρνας ήταν μια μονοκάμαρη γέφυρα στον Αχελώο με μεγάλο άνοιγμα, που το ένα της άκρο πατούσε στο Βάλτο Αιτωλοακαρνανίας και το άλλο στην Ευρυτανία
.

Η τεχνική της κατασκευής της ήταν πραγματικά αξιοθαύμαστη. Η ημερομηνία κατασκευής της γέφυρας είναι άγνωστη. Πιθανότατα κτίστηκε στα μέσα του 17ου αιώνα από πρωτομάστορες της περιοχής. Την ονομασία «Τατάρνα» έλαβε από την κοντινή μονή Παναγία της Τατάρνας (ιδρυθείσα το 1556). 
Δίπλα ακριβώς από τη γέφυρα ήταν η μεγαλύτερη πηγή του Αχελώου, γνωστή ως Μαρδάχα. Το καλοκαίρι ελάχιστο νερό έφτανε από τα ορεινά της Πίνδου. Ο κύριος όγκος του νερού πήγαζε από τη Μαρδάχα. 
Δυστυχώς η γέφυρα σήμερα βρίσκεται μέσα στα νερά της τεχνητής λίμνης των Κρεμαστών, μετά την κατασκευή του ομώνυμου φράγματος τη δεκαετία του 1960. Στη θέση της υπάρχει σύγχρονη γέφυρα, που σχεδίασε ο πολιτικός μηχανικός Αρίσταρχος Οικονόμου και που για την τεχνική της κατασκευής της κέρδισε τρία διεθνή βραβεία. Η κατασκευή της πρωτοποριακής αυτής γέφυρας ξεκίνησε το 1965 και ολοκληρώθηκε το 1970. Η γέφυρα διαθέτει τρεις καμάρες, από τις οποίες η μεγαλύτερη έχει πλάτος 196 μέτρων.
GefiraTatarnas2
Στο ιστορικό γεφύρι της Τατάρνας δοθηκε το 1821 η πρώτη μάχη των Ελλήνων της Ρούμελης εναντίων των Τούρκων. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος κατ΄ έτος στις αρχές Ιουνίου γίνονται διάφορες εκδηλώσεις (θεία λειτουργία, επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων) στο μνημείο πεσόντων που βρίσκεται στη παρακείμενη θέση «Λαχανόκηπος».
Από τη νέα γέφυρα διέρχεται επαρχιακή οδός που συνδέει τον νομό Ευρυτανίας με τον νομό Αιτωλοακαρνανίας.


https://el.wikipedia.org

http://evritanikigi.gr/

 φωτο:gregory ferras


ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΤΑΤΑΡΝΑΣ

Γράφει ο Καθηγητής Χρήστος Γερ. Σιάσος

Άνοιξη, με σύμμαχο τον καλό καιρό ξεκινήσαμε μια μεγάλη παρέα από Μεσολόγγι και Αγρίνιο, για να εκπληρώσουμε μια επιθυμία που κρατούσε χρόνια βαθιά ριζωμένη στο μυαλό μας, να πραγματοποιήσουμε ευλαβικό προσκύνημα στο Ιστορικό Μοναστήρι της Παναγίας της Τατάρνας. Η ονομασία Τατάρνα σύμφωνα με την παράδοση σημαίνει πλούσια βλάστηση. Ανηφορίσαμε τα χωριά του ορεινού Βάλτου δεξιά και αριστερά μας παρεμβάλλονταν βουνά, άλλα δασωμένα και άλλα χωρίς καθόλου βλάστηση. Στην περιοχή αυτή δεσπόζει το αγιασμένο βουνό Καλάνα που σε υψόμετρο 1520 μέτρα υπάρχει σπηλιά στην οποία ασκήτεψε ο Άγιος Ανδρέας ο Ερημίτης.

Κάθε χρόνο στις 15 Μαΐου, ημέρα της κοίμησης του Αγίου, τιμάται η μνήμη του και στο σπήλαιο τελείται Θεία Λειτουργία. Στο σπήλαιο υπάρχει η θαυματουργός εικόνα του Αγίου από το 1875, η λειψανοθήκη και πολλές τοιχογραφίες. Τα θαύματα του Αγίου φθάνουν μέχρι στις ημέρες μας.

Φθάνοντας στα σύνορα της Αιτωλοακαρνανίας με την Ευρυτανία, υπάρχει η μεγάλη τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών, εκεί συναντήσαμε το νέο γεφύρι της Τατάρνας, κάτω από αυτό υπάρχει βυθισμένο στη λίμνη το παλαιό, από την εποχή της Τουρκοκρατίας, γεφύρι που είχε μόνο μία καμάρα στηριγμένη στους δύο μεγάλους βράχους των βουνών, ήταν το θαύμα της εποχής. Αφήνοντας πίσω μας τη γέφυρα με τα ήρεμα νερά της λίμνης που πάνω τους καθρεφτίζονται τα ξακουσμένα Άγραφα που Τούρκου ποδάρι δεν τα πάτησε και λίγο πιο πέρα τα Τζουμέρκα, φθάσαμε στο χωριό Τριπόταμο ή Τατάρνα. Τοπίο μαγευτικό, αμόλυντο, τα σπίτια του σκορπισμένα εδώ και εκεί, το παλαιό χωριό βρίσκεται πια στο βυθό της λίμνης.

Σε κάποια στροφή συναντάμε πεύκα, βάτα και ένα γέρικο κυπαρίσσι και ανάμεσά τους τα χαλάσματα του παλαιού Μοναστηριού που το 1963 το πήρε και αυτό στο βυθό της, η λίμνη και το εξαφάνισε. Η παράδοση λέει ότι το πρώτο Μοναστήρι ιδρύθηκε το 1111 και που αργότερα η Αγία Θεοδώρα, Βασίλισσα της Άρτας, το ανέδειξε, γι΄ αυτό πήρε και την ονομασία «Βασιλομονάστηρο». Στα ερείπιά του λέγεται ότι βρέθηκε η ψηφιδωτή εικόνα της «Άκρας Ταπείνωσης» του 12ου αιώνα που σώζεται μέχρι σήμερα. Ο Ιερομόναχος Μεθόδιος και ο Μοναχός Δαβίδ το 1555 ξαναχτίζουν το Μοναστήρι, αυτό γράφεται στη διαθήκη του Μοναχού Δαβίδ που σώζεται σε περγαμηνή. Το 1556 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Διονύσιος σε σιγίλιο που υπάρχει στη Μονή ανακηρύσσει τη Μονή Σταυροπηγιακή και Πατριαρχική και την ονομάζει Παναγία Φανερωμένη.

Το Μοναστήρι σιγά – σιγά άρχισε να αναπτύσσεται και διαδραμάτισε μεγάλο ρόλο εκείνη την εποχή. Οπλαρχηγοί και πολεμιστές από τα Άγραφα και το Βάλτο ερχόταν στο Μοναστήρι προσκυνούσαν την εικόνα της Παναγίας και από εκεί ξεκινούσαν τον αγώνα κατά του κατακτητή. Επιστολές του Οσίου Ευγενίου του Αιτωλού και του Αναστασίου Γορδίου μας λένε για τις καταστροφές που υπέστη κατά καιρούς το Μοναστήρι.

Ο Όσιος Ευγένιος ο Αιτωλός το 1615 χειροτονείται εδώ διάκονος. Το 1804 ερημώνει για μεγάλο χρονικό διάστημα και πάλι οι γέροντες όταν ήρθε η ώρα της Επανάστασης, με επικεφαλής τον Ηγούμενο Κυπριανό ελευθέρωσαν ξανά το Μοναστήρι.

Το 1823 ο Κούρτ Πασάς βάζει φωτιά στο Μοναστήρι. Ό,τι σώθηκε από τους Τούρκους καταστράφηκε από τους Βαυαρούς. Το Μοναστήρι είχε μεγάλη περιουσία και οι κάτοικοι κατάφεραν να πάρουν ξανά την τύχη του μαζί τους, έτσι άρχισαν νέοι αγώνες και με Ηγούμενο το π. Γερμανό χτίζουν το Μοναστήρι. Με τα χρόνια η περιοχή ερημώνει και ακολουθεί η παρακμή στο Μοναστήρι.

Το 1963 οι μεγάλες κατολισθήσεις «εξαφανίζουν» το Μοναστήρι και όλη του την περιουσία στα βάθη της νέας μεγάλης λίμνης, οι κάτοικοι έτρεξαν και έσωσαν πολλά Ιερά Κειμήλιά του που σώζονται μέχρι σήμερα στις δύο μεγάλες αίθουσες του Μοναστηριού.

Η Παναγία έκανε πάλη το θαύμα της, το καλοκαίρι του 1968 αρχίζει η ανοικοδόμηση του νέου σημερινού Ναού νοτιότερα του παλαιού, μετά από λίγα χρόνια η Παναγία βρήκε ξανά τη θέση της σε ωραίο ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι που κοσμείται από ασήμι, σμάλτο και πολύτιμους λίθους. Το Καθολικό κοσμείται από το Τέμπλο, τον επισκοπικό Θρόνο, πολυέλαιο, προσκυνητάρια, θυμιατά, Άγια ποτήρια, όλα από δωρεές πιστών. Κάτω από το Καθολικό υπάρχει Ναός αφιερωμένος στους τοπικούς Αγίους της Ευρυτανίας και νότια ανεγέρθη Ναός εις μνήμη του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, όπου τελούνται Ιερές Ακολουθίες.

Το Μοναστήρι πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου όπου πλήθος πιστών πηγαίνει για να προσκυνήσει την Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.

Μετά από τόσες καταστροφές η Ιερά Μονή άρχισε να λειτουργεί υπό την αγάπη και επίβλεψη του Ηγουμένου π. Δοσίθεου Κανέλλου. Σπάνια και πολύτιμα κειμήλια βρίσκονται στις δύο μεγάλες αίθουσες του Μοναστηριού όπως, το Αρχείο της Μονής, εικόνες, αρχαία νομίσματα, αρχεία μεγάλων πατέρων της εκκλησίας,αργυροχρυσομεταξοκέντητος Επιτάφιος του 1584 έργον του Αρσενίου Μοναχού, επιτραχήλια, επιγονάτια, ζώνες, επιμάνικα, όλα χρυσοκέντητα του 16ου και 17ου αιώνα, εγκόλπια, ξυλόγλυπτοι σταυροί, Άγια ποτήρια, Ιερά Ευαγγέλια, το καντήλι που αφιέρωσε ο μεγάλος αγωνιστής Κατσαντώνης, χειρόγραφα μεγάλης αξίας όπως, σιγίλια και έγγραφα Πατριαρχικά, Τουρκικά φιρμάνια και άλλα πολλά.

Ανεκτίμητος θησαυρός είναι τα Ιερά Λείψανα Αγίων που φυλάσσονται σε αργυρές Λειψανοθήκες. Με όλα αυτά η Ιερά Μονή συνεχίζει την ιστορική της παράδοση και πορεία μέσα σ΄ αυτό το μαγευτικό περιβάλλον. Ο Οσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Δοσίθεος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής, μαζί με τον Αρχιμανδρίτη π. Δαμασκηνό και το Μοναχό π. Γερμανό, μας καλοδέχτηκαν, μας φιλοξένησαν, μας διηγήθηκαν όλα τα παραπάνω και μας ξενάγησαν σε όλους τους χώρους του Μοναστηριακού συγκροτήματος. Ο Σεβάσμιος Ηγούμενος είναι πολυγραφότατος έχει εκδώσει αρκετά βιβλία για την Ιερά Μονή και για την καλογερική μαγειρική και ζαχαροπλαστική.






Το προσκυνητάρι με την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας




Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας




Η προθήκη με τις λειψανοθήκες Αγίων Πατέρων






Το καμπαναριό





Φορητή εικόνα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης





Ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής π. Δοσίθεος στην είσοδο του κελιού του


agrinio news

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου